پرستاری یکی از شاخه های علوم پزشکی است که وظیفه ی مراقبت از بیماران را به عهده دارد. البته با پیشرفت علم و تکنولوژی بر خلاف گذشته پرستاری نیازمند مدرک معتبر است و وظیفه ی یک پرستار تنها محدود به مراقبت از بیماران نمی شود. در تقسیم بندی ها آکادمیک ارزش یک پرستار هم تراز ارزش یک پزشک بیان شده است زیرا بیمار بیشترین ارتباط را در بیمارستان با پرستار دارد و رضایت بیمار از پرستار به معنای رضایت او از بیمارستان است.
به طور کلی نقش های یک پرستار را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
-وظیفه مراقبت از بیماران در بیمارستان و انجام کار پانسمان و تزریقات
-وظیفه ی مراقبت از بیماران در همه ی مراحل زندگی به منظور تصحیح عادات غذایی و دارویی و پیشگیری از بیماری ها
-نقش آموزش دهنده به افراد جهت رفع نیاز های یادگیری آنها در زمینه مراقبت از بیمار
-نقش هماهنگ کننده و ارتباط دهنده بیمار و پزشک
-تحقیق درباره نحوه کاهش تعداد روزهای بستری بیمار و بهبود هر چه سریعتر
-انتقال خواست ها و نیاز های بیمار به خانواده بیمار
-مسؤولیت مدیریت بخش(نظارت وکنترل گروه پرستاری و بررسی مشکلات این بخش)
تعداد واحد های درسی پرستاری در مقطع کارشناسی 134 واحد و طول مدت تحصیل مقطع کارشناسی این رشته حداقل ۴ سال و حداکثر ۵ سال می باشد.
سوالات مهم داوطلبان کنکور در مورد رشته پرستاری:
1-جایگاه رشته پرستاری در ایران چگونه است؟
امروزه پرستاری از پرطرفدارترین رشته های پیراپزشکی محسوب می شود.کمبود پرستار در ایران باعث شده است جذب فارغ التحصیلان این رشته به بیمارستان ها و کلینیک ها راحت باشد و همین امر به پرطرفدار بودن این رشته کمک کرده است.
2-جایگاه رشته پرستاری در کشور های دیگر چگونه است؟
اگر قصد مهاجرت داشته باشید و به فهرست نیازمندی های کشور های مقصد مراجعه کنید همواره نام رشته پرستاری را در این فهرست خواهید دید.اهمیت این رشته و کمبود ان در اکثر کشورهای دنیا موجب شده است تا در کشورهای پیشرفته نیز این رشته از اهمیت بالایی برخوردار باشد
3-دوران کارآموزی در پرستاری چگونه است؟
پرستاری از رشته هایی است که کارآموزی در آن بسیار مهم است بنابراین 39 واحد کارآموزی در برنامه تحصیلی این رشته گنجانده شده است.دوران کارآموزی از ترم 2 شروع می شود و تا پایان دوران تحصیل ادامه دارد و حتی دانشجو در دوران تابستان نیز باید به کارآموزی بروند.ترم 7 و 8 به طور کلی شامل کارآموزیست و درس تئوری وجود ندارد.هر واحد کارآموزی حداقل 9 شیفت کاری است
4-آزمون آسکی در پرستاری چیست؟
آزمون اسکی آزمونی است که در پایان ترم 6 از دانشجو پرستاری گرفته می شود و بیشتر شامل کارهای عملی است.در صورت اینکه دانشجو دو بار در این آزمون رد شود مدرک معتبری به وی داده نمی شود.
5-شیفت های پرستاری چگونه و چند ساعته است؟
در پرستاری سه شیفت کاری شامل شیفت صبح به مدت 6 ساعت شیفت عصر به مدت 6 ساعت و شیفت شب به مدت 12 ساعت وجود دارد.البته توجه شود در کارآموزی شیفت شب وجود ندارد.
6-وضیعت طرح در رشته پرستاری چگونه است؟
پرستاری از جمله رشته هایی است که در آن طرح اجباری وجود دارد.فارغ التحصیل این رشته بنابر انتخاب دانشگاه علوم پزشکی شهر خود به محل طرح خود می رود.حقوق پرستاران طرحی حدود 1.5 تا 3 میلیون تومان است.
7-ادامه تحصیل در رشته پرستاری در ایران چگونه است؟
پرستار دارای مدرک کاشناسی می تواند در کارشناسی ارشد و دکتری این رشته ادامه تحصیل بدهد.در مقطع دکتری در حال حاضر گرایش خاصی وجود ندارد و و مدرک دکتری پرستاری بیشتر برای هیئت علمی شدن اهمیت دارد.اما در مقطع ارشد گرایش های زیر وجود دارد:
روان
کودکان
داخلی جراحی
توانبخشی
مراقبت های ویژه
مراقبت های ویژه نوزادان
سالمندی
مدیریت پرستاری
پرستاری نظامی
پرستاری اورژانس
سلامت جامعه
سالانه حدود 15 هزار الی 20 هزار در ازمون ارشد پرستاری شرکت می کنند که حدود 1500 الی 2 هزار نفر در آن پذیرفته می شوند.
پرستاری از جمله رشته هایی است که فارغ التحصیلان آن می توانند آزمون لیسانس به پزشکی دهند.
8-محل کار پرستاران کجاست؟
علاوه بر بیمارستان ها و کلینیک ها پرستاران می توانند در مراکز سالمندان و خانه های بهداشت و حتی اتاق عمل مشغول به کار شوند.علاوه بر این پرستارها می توانند در شرکت های مراقبت در منزل(home care)استخدام شوند.در صورت اینکه شخصی خواهان پرستار شخصی برای منزل خود شود با این شرکت ها قرارداد امضا می کند.پرستاران مشغول به کار در این شرکت ها به صورت روزانه حقوق می گیرند.نرخ استخدام یک پرستار برای یک روز در این شرکت ها از مبالغ پایین شروع می شود و تا 1.5 میلیون تومان برای یک روز هم گسترش دارد.به طور متوسط 20 درصد از این مبلغ به شرکت و 80 درصد آن به پرستار می رسد.
9-حیطه کاری پرستاران جگونه است؟
شامل موارد زیر است:
پرستار حرفه ای (Nurse Practitioner)
منظور از پرستار حرفه یی ، پرستار متخصصی است که به کلیه نقش ها و خدمات پرستاری آگاهی و اشرف کامل داشته و در این راستا از انواع روش های استاندارد به منظور برنامه ریزی و اجرای مراقبت های پرستاری به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم استفاده می نماید تا به هدف اصلی خود که همانا بهبودی مددجو است دست یابد.
پرستاران حرفه یی افراد تحصیل کرده و با تجارب بالینی وسیع هستند که علاوه بر وظایف اشاره شده باید در حیطه های دیگری همچون معاینات بالینی ، مشاوره و اموزش نیز دارای تبحر باشد. پرستار حرفه یی که در بسیاری از موارد ، پرستار بالینی نیز خوانده می شود ممکن است خدمات خود را به شکل تخصصی در حیطه های خاصی همچون پرستاری کودکان ، پرستاری زنان و زایمان ، پرستاری عفونی و ... ارازه نماید.
پرستار متخصص بالینی(Clinical Nurse Dpecialist)
این گونه پرستاران افرادی هستند که در یک رشته به خصوص از پرستاران بالینی به مهارت و تبحر بالایی دست پیدا نموده و در این زمینه معمولاً مدرک تخصصی در اختیار دارند. از جمله این تخصص ها می توان به پرستاری CCUT ، پرستاری ICU ، پرستاری دیالیز ، پرستاری سرطان ، پرستاری اورژانس و ... اشاره نمود. البته پرستاران شاغل در این تخصص ها علاوه بر ارایه ی مراقبت های بالینی ممکن است در حوزه ی آموزش ، تحقیق ، مدیریت و مشاوره نیز فعالیت نماید.
پرستار مدیر(Nurse manager or administrator)
پرستار مدیر یا مدیر پرستاری بر چگونگی ارایه ی خدمات پرستاری در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی نظارت و روند مراقبت های پرستاری از مددجویان را کنترل می نماید. حوزه ی وظایف یک مدیر پرستاری متفاوت بوده و ممکن است از سطوح پایین مدیریتی مثل سرپرستار و سوپروایزر شروع و تا سطوح بالاتر همچون مترون و رئیس کل اداره ی پرستاری شهر ، استان یا کشور گسترش یابد. فعالیت های یک مدیر ممکن است شامل بودجه بندی ، مدیریت انسانی ، تعیین سیاست های حاکم بر فعالیت های پرستاری مجموعه ی تحت نظارت خود ، ارزیابی دانش و مهارت پرسنل پرستاری ، تعیین نیازهای آموزشی ، برقراری آموزش های ضمن خدمت و بسیاری از موارد دیگر باشد.
اهمیت و حساسیت کار مدیران پرستاری ایجاب می کند که آنان از افرادی مطلع با سطح بالای تحصیلات (کارشناسی و بالاتر) دارای تجربه و تدبیر و انعظطاف پذیر انتخاب شوند.
پرستار بیهوشی (Nurse Anesthetist)
پرستار متخصصی است که دانش و تجربه ی تجویز داروهای بیهوشی به صورت نخاعی یا وریدی و بیهوش کردن مددجو در طی عمل جراحی یا زایمان را دارا می باشد. این افراد برای مجوز کار خود مدرک دانشگاهی در رشته ی بیهوشی دریافت نموده و تحت نظر یک پزشک متخصص بیهوشی در اتاق عمل بیمارستان ها مشغول به کار می شوند.
در ایران پرستاران بیهوشی به دو صورت وجود دارند ؛ دسته اول افرادی که در ایتدا مدرک کاردانی بیهوشی را دریافت و سپس به صورت تکمیلی در رشته پرستاری تحصیل نموده و به درجه کارشناسی رسیده اند. دسته دوم افرادی که پس از کسب مدرک کارشناسی پرستاری در مقطع بالاتر در رشته تخصصی پرستار بیهوشی مدرک کارشناسی ارشد دریافت نموده اند(رشته ی تحصیلی کارشناسی ارشد پرستاری بیهوشی چند سالی است که از نظام آموزشی ایران حذف گردیده است).
پرستار ماما (Nurse Midwife)
به شخصی اصلاق می شود که در هر دو رشته پرستاری و مامایی تحصیل نموده و مدرک دانشگاهی معتبر دارد. در ایران معمولاً این افراد در ابتدا مدرک کاردانی مامایی را دریافت کرده و سپس در ادامه ی تحصیلات خود در رشته ی کارشناسی ناپیوسته ی پرستاری فارغ التحصیل می گردند. پرستار ماما مراقبت های مستقلی را در حین دوران حاملگی و زایمان به زنان باردار ارایه می دهند. این خدمات ممکن است شامل انجام آزمون پاپ اسمیر ، معاینات دوره ی پستان و آموزش بهداشت باروری و تنظیم خانواده باشند.
پرستار معلم یا پرستار مربی (Nurse Educator)
مربیان پرستاری در مدارس ، دانشگاه ها ، مراکز آموزش ضمن خدمت یا بخش های آموزش مددجو در مراکز بهداشتی انجام وظیفه می کنند. به عنوان یک معیار لازم است که آنان علاوه بر داشتن مدارک تخصصی در مقاطع تخصصی (فوق ایسانس یا دکترا) از تجربه ی کار بالینی سوابق خود نیز برخوردار باشند ، تا بتوانند از عهده هماهنگی و انطباق مباحث عملی و تئوری برآیند. وظیفه ی مربیان پرستاری درمدارس عالی یا دانشگاه ها آن است که دانشجویان را برای به عهده گرفتن وظایف پرستاری در جامعه آماده نماید در مراکز آموزش ضمن خدمت ، مربیان پرستاری با توجه به سیاست های حاکم بر سازمان یا موسسه و اهداف آن موظف هستند که برنامه های آموزشی برای کارکنان طرح ریزی و اجرا نماید. این برنامه ها ممکن است انواع مختلفی داشته باشند که از آن جمله می توان به آموزشهای توجیهی برای پرستاران جدیدالورد ، آموزش شیوه ها و تکنیک های جدید و آموزش جهت ارتقای شغلی اشاره نمود.
تمرکز اصلی پرستار مربی در مراکز آموزش مددجو ، تعلیم مددجویان ، معلولین و خانواده های ان ها جهت انتقال وظایف مراقبتی به آنان به نحوی است که بتواند مسئولیت مراقبت و بازتوانی از مددجو را در منزل به عهده بگیرد. البته در بیشتر مراکز درمانی و بیمارستان ها بودجه کافی برای راه اندازی و اداره ی یک بخش مستقل با عنوان اموزش به مددجو وجود نداشته و به همین دلیل انجام این وظیفه مهم به پرستار بالینی محول می گردد.
پرستار محقق (Nurse Researcher)
وظیفه ی پرستار محقق آن است که از یک سو با انجام پژوهش و تحقیق ، مشکلات و موانع موجود در ارایه ی مراقبت های پرستاری موفق را کشف نموده و از سوی دیگر با ارایه ی راه حل ها و شیوه های مختلف در جهت ارتقای کیفیت این مراقبت ها تلاش نماید. در حقیقت محققین پرستاری در دو بعد پیشبرد دانش پرستاری و بهبود خدمات بالینی پرستاری فعالیت می نمایند. معمولاً پرستاران فعال در امر تحقیق افرادی دارای تحصیلات دانشگاهی بالا (کارشناسی یا دکترا) هستند که در مراکز تحقیقاتی خاص ، دانشگاه ها یا بیمارستان های آموزشی بزرگ مشغول به کار می باشند. البته نباید فراموش کرد که تمامی پرستاران در سطوح مختلف در قبال ارتقای خدمات پرستاری در سطوح مختلف در قبال ارتقای خدمات پرستاری مسئول بوده و به همین دلیل وظیفه دارند که در فعالیت های پژوهشی شرکت نموده و یا به متخصصین این خوزه کمک نمایند.
حوزه های کاری پرستاران بالینی
بخش های:جراحی عمومی-داخلی-ارتوپدی-جراحی اعصاب-اورژانس-گوش و حلق و بینی-چشم-زنان و زایمان-کودکان-پوست-نوزادان-سرطان-مراقبت های قلبی-مراقبت های ویژه-دیالیز-آنژیوگرافی و...
10-چارچوب تشکیلاتی پرستاری در ایران و درجه بندی پرستاران:
1-معاونت بخش سلامت و پرستاری وزارت بهداشت
2-ریاست خدمات پرستاری استان
3-مترون(مدیر خدمات پرستاری بیمارستان)
مدیر خدمات پرستاری یا مترون به طور کلی مسئول اداره تشکیلات و خدمات پرستاری در یک مرکز بهداشتی درمانی بزرگ یا بیمارستان می باشد. تحصیلات دانشگاهی حداقل در مقطع کارشناسی پرستاری ، داشتن سال ها تجربه بالینی در امر مراقبت و پرستاری از مددجویان ، داشتن قابلیت های ارتباطی در سطح بالا ، سابقه کار در مرکز یا بیمارستان مربوطه و آشنایی با کمبود ها ، مشکلات و معضلات پرستاری در آن مرکز و دارا بودن تجربه ی مدیریتی در سایر رده های خدمات پرستاری (مثل پرستار و سوپروایزر) از جمله معیارهای معمول برای انتخاب مترون در هر مرکزی می باشد. وظیفه عمده وی از یک سو نظارت عالی بر ارایه بهینه ی خدمات پرستاری و کار پرستاران و از سوی دیگر ارتباط ، پاسخگویی و همکاری با سایر مسئولین و مدیران سازمان می باشد. تصمیم گیری و ارایه راه حل برای رفع مشکلات موجود در کار پرستاری ، تدوین و اجرای برنامه های آموزشی برای پرستاران ، تصمیم گیری در مورد نحوه توزیع نیروهای پرستاری در بخش ها ، و شیفت های مختلف ، تعیین پرسنل خاطی و نمونه و تصمیم گیری در مورد شیوه های تنبیه یا تشویق آنان از جمله دیگر وظایف مرتبط با کار یک مدیر پرستاری می باشد.
4-سوپروایزر(ناظر پرستاری)
دومین رده ی مدیریت در تشکیلات پرستاری هر بیمارستان سوپروایزرها هستند که می توان آنان را معاونین یا جانشین مدیر پرستاری بیمارستان محسوب کرد. این افراد در دو حیطه مشخص با عناوین جداگانه فعالیت می کنند که شامل سوپروایزرهای بالینی و سوپروایزرهای آموزی می باشند.
سوپروایزرهای بالینی پرستاران با تجربه یی هستند که انها را می توان چشم ها و بازوان مترون در امر نظارت بر خدمات پرستاری در حوزه ها و بخش های مختلف بیمارستان محسوب نمود. در حقیقت آنان با سرکشی مرتب به بخش ها ، فعایت های کارکنان شاغل در ان ها را طی شیفت های مختلف کنترل و با انتقال ایده ها و نظرات مدیریتی مترون به حسن اجرای قوانین ، حل مشکلات اجتماعی در حوزه ی خدمات پرستاری و بهبود کیفیت مراقبت از مددجویان کمک می نمایند.
از دیدگاهی دیگر سوپروایزرهای بالینی را می توان حلقه ی ارتباطی بین سطوح بالایی مدیریتی (مترون و رئیس بیمارستان) یا سطوح پایین تر (مدیر پرستاران و مسئولین شیفت ها) به شمار آورد.
سوپروایزرهای آموزشی که به نقش و موقعیت آنان در سال های اخیر توجه زیادی شده است ، پرستارانی تحصیل کرده با مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر در رشته پرستاری هستند که مسئولیت آموزش مداوم پرستاران شاغل در بیمارستان و ارتقای معلومات و مهارت آنان را بر عهده داشته و از طریق فعالیت های آموزشی خود ، حسن اجرا و کیفیت خدمات پرستاری در محل کار خود را تضمین می کنند. علاوه بر داشتن مدرک تحصیلی بالاتر ، دارا بودن تجربه بالینی ، سوابق آموزشی و تحقیقاتی ، کنجکاوی و قوه ی ابتکار و آگاهی از معضلات و نیازهای آموزشی پرسنل از دیگر معیارهای انتخاب سوپروایزرهای آموزشی به شمار می آیند. ضمناً تعیین چارچوب برنامه های آموزش به مددجو و بررسی روشهای ارتقا و گسترش این برنامه ها نیز از جمله دیگر وظایف وی محسوب می گردد.
5-سرپرستار
پرستار فارغ التحصیلی است که مسئول یک واحد یا یک بخش از بیمارستان بوده و خط مقدم مدیریتی در کار مراقبت از مددجویان محسوب می شود. وی علاوه بر وظیفه ی نظارت و سرپرستی پرستاران زبر دست خود ، مستقیماً در فعالیت های مراقبتی از مددجویان شرکت نموده و موظف است که تمامی دستورات پزشک معالج ، سوپروایزر ، مترون ، مدیر و رئیس بیمارستان را اجرا کرده و در صورت بروز هر گونه مشکل و تخطی رستاران در این امور پاسخگو باشد.
6-پرستار بالینی
11-حقوق پرستاران در خارج از ایران چگونه است؟
در کانادا به طور متوسط 117 هزار دلار کانادا در سال بر اساس glassdoor در 17 جولای 2019
در آمریکا 74 هزار دلار آمریکا در سال
در استرالیا 65 هزار دلار استرالیا در سال
در انگلستان 28 هزار الی 44 هزار پوند انگلیس در سال
12-حقوق پرستاران در ایران چگونه است؟بر اساس 168 ساعت کار در ماه و در تهران:
پرستار معمولی:2.5 تا 5 میلیون تومان
سرپرستار:3 تا 6 میلیون تومان
سوپروایزر:5 تا 8 میلیون تومان
مترون:10 تا 25 میلیون تومان
دکتری و عضو هیئت علمی:5 تا 8 میلیون تومان
رنج مبلغ های گفته شده به دلیل تفاوت بیمارستان ها(خصوصی و دولتی بودن و حتی بالاشهر و پایین شهر بودن)و سابقه و مدرک تحصیلی پرستار متفاوت است.
در شهرستان ها بر اساس 168 ساعت کار پرستاران معمولا حقوق 2 تا 4 میلیون تومانی دارند.
سلام ،خسته نباشید . به نظر شما اگه ساکن تهران باشیم و رتبه مون طوری باشه که بتونیم پزشکی شهرهایی مثل سبزوار و جیرفت و فسا و جهرم و پرستاری تهران قبول بشیم درحالی که به پزشکی علاقه بیشتری داریم انتخاب کدوم یکی بهتره ؟ آیا تحصیل دردانشگاه علوم پزشکی تهران در رشته های پیراپزشکی برای آینده شغلی مزیت محسوب میشه ؟ ممنون میشم جواب بدید .