بینایی سنجی علم مراقبت‌های بینایی است و کارشناسان این رشته به عنوان مراقبین بهداشت چشم مسئولیت حفظ و سلامت بینایی را بر عهده دارند.
سازمان بهداشت جهانی بینایی سنجی را مراقبت از بینایی می‌داند. به این معنا که یک بیمار چشم در آغاز باید توسط یک بینایی سنج معاینه شود تا اگر دچار عیوب انکساری و اختلالات دید دو چشمی انحرافات عضلانی انکسار چشم و مواردی از این قبیل بود توسط متخصص بینایی سنج معاینه گردد و در غیر این صورت به پزشک متخصص ارجاع داده میشود.
تشخیص و تصحیح عیوب انکساری (نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم) با تجویز عدسی‌های مناسب مانند عدسی‌های عینک یا لنزهای عکاسی ،تشخیص و تصحیح اختلالات دید دو چشمی و تنبلی چشم، تعیین بهداشت عمومی چشم و بهداشت بینایی در محیط‌های کار و تحصیل و دادن آموزش لازم در این زمینه بر عهده بینایی سنج است.
تهیه و تجویز وسایل کمک بینایی مانند اکولرهای ساده و مرکب، سیستم‌های تلسکوپیک و تلویزیون‌های مدار بسته برای نیمه بینایان و اندازه‌گیری میدان بینایی در تخصص فارغ التحصیلان این رشته میباشد
دو رشته چشم پزشکی و بینایی سنجی در کنار هم قرار دارند این دو رشته در بعضی از مواقع از هم مجزا هستند. مثلاً تعیین نمره عینک یا تصحیح اختلالات دید در تخصص اپتومتریست است و چشم پزشکان در زمینه بیماریهای چشم بخصوص جراحی متبحر هستند.
ینایی سنج ها در کار تجویز عینک و لنزهای تماسی مهارت دارند و تخصص چشم پزشکان در کار درمان دارویی و جراحی بیماریهای چشمی است اگر چه که چشم پزشکان نیز به تجویز عینک و لنزهای تماسی می پردازند ولی مطمئناً هر کسی در زمینه کاری خودش تبحر و مهارت بیشتری دارد .
بدیهی است کسانی که دارای مشکلات و اختلالات بینایی واضحی هستند می توانند از همان اول به بینایی سنج مراجعه نمایند و اجازه دهند که مشکل آنها توسط اپتومتریست بررسی و حل گردد و در صورتی که اپتومتریست تشخیص داد که نیازمند خدمات پزشکی هستند آنها را به پزشک مربوطه ارجاع دهد وکسانیکه اختلالات و بیماریهای چشمی واضحی دارند می توانند از همان ابتدا به چشم پزشک مراجعه نمایند . در هر صورت به هر کدام از این دو گروه متخصصین که مراجعه نمایید باید اطمینان یابید که یک معاینه کامل چشمی از شما بعمل می آید .
سوالات مهم داوطلبان در مورد رشته بینایی سنجی:
1-جایگاه رشته بینایی سنجی در ایران چگونه است؟رشته بینایی سنجی از نظر درآمد-موقعیت اجتماعی-بازار کار در رتبه پنجم رشته های خوب علوم پزشکی قرار می گیرد.فارغ التحصیلان این رشته به راحتی وارد بازار کار می شوند و کار راحت و درامد خوبی هم دارند
2-در ایران رشته بینایی سنجی را تا کدام مقطع می توان ادامه داد؟در ایران رشته بینایی سنجی را می توان تا دکتری ادامه داد.همچنین در مقاطع بالاتر از کارشناسی این رشته دارای گرایش های مختلف می باشد
3-ایا رشته بینایی سنجی اشباع شده است؟رشته بینایی سنجی با توجه به ظرفیت کنونی دانشگاه ها فاصله زیادی با اشباع شدن دارد.در واقع شاید بتوان گفت این رشته بهترین حاشیه امنیت را در مورد اشباع شدن در مقایسه با سایر رشته های علوم پزشکی دارد.
4-ایا با ادامه رشته بینایی سنجی می توانیم چشم پزشک شویم؟خیر
5-چگونه می توانیم کلینیک بینایی سنجی احداث کنیم؟شما می توانید پس از 4 سال تحصیل در دانشگاه و با گرفتن مدرک لیسانس خود اقدام به تاسیس کلینیک بینایی سنجی کنید.
شرایط و ضوابط کامل تاسیس کلینیک بینایی سنجی
6-هزینه تاسیس کلینیک بینایی سنجی چقدر است؟با توجه به ابزار موجود در کلینیک هزینه ها متفاوت است اما شما می توانید با حداقل 70 میلیون تومان شروع به کار کنید
7-با چه رتبه ای می توانیم بینایی سنجی قبول شویم؟
طبق قبولی های سال 96:
منطقه 1 روزانه:
دانشگاه شهید بهشتی:1500 تا 2000
دانشگاه ایران:1500 تا 2000
مشهد:2000-2500
زاهدان:2500-3000
پردیس:
شهید بهشتی:2000-2500
مشهد:2000-2500
زاهدان:2500-3000
منطقه دو:
دانشگاه شهید بهشتی:2500-3000
دانشگاه ایران:2500-3000
دانشگاه مشهد:3000-3500
زاهدان:3500-4000
پردیس:
بهشتی:3850
مشهد:3950
زاهدان:4300
منطقه 3:
بهشتی:1000-1500
ایران:1000-1500
مشهد:1000-1500
زاهدان:1500-1800
پردیس:
بهشتی:2300
زاهدان:2700
لازم به ذکر است دانشگاه ازاد فاقد رشته بینایی سنجی است
هزینه تحصیل در رشته بینایی سنجی در پردیس های خودگردان ترمی 6 الی 8 میلیون تومان است
8-درآمد رشته بینایی سنجی چقدر است؟بسته به ساعات کاری و شهر متفاوت است اما در کل:
بینایی سنجی که فقط کارمند برخی از موسسات است یا در یک کلینیک مسئول فنی است از 2 تا 5 میلیون
بینایی سنجی که کلینیک خصوصی راه اندازی کرده است از 5 تا 10 میلیون
بینایی سنجی که علاوه بر کلینیک خصوصی مرکز طبی عینک سازی تاسیس کرده است از 10 تا 20 میلیون
بینایی سنجی که تا مقطع دکتری ادامه تحصیل داده است و به مرتبه استادی نائل شده است و عضو هیئت علمی است می تواند ماهانه 7 تا 12 میلیون نیز از این طریق کسب درامد کند
9-رشته بینایی سنجی در خارج از ایران چگونه است؟
برای بررسی این مورد کشور کانادا رو انتخاب کردیم:
درخواست برای ورود یه رشته اپتومتری در کانادا بسیار بالا میباشد. بعنوان مثال سالیانه حدود 600 فرم درخواست برای رشته اپتومتری به دانشگاه مونترئال ارسال میگردد که فقط 43 نفر از میان آنها پذیرفته میشود.
دوره ی دکتری اپتومتری در کانادا 7 الی 8 ساله میباشد که حداقل سه سال آن به دوره دانشگاهی undergraduate ترجیحا با گرایش علوم طبیعی اختصاص میابد و پس از آن برنامه چهار ساله اپتومتری آغاز میگردد. برخی اپتومتریستها پس از تکمیل دوره OD یک دوره یکساله رزیدنتی تخصصی را نیز پشت سر میگذارند. هزینه تحصیل اپتومتری در کانادا از 60 الی 70 هزار دلار میباشد که میتوان برای آن از وامهای دانشجویی یا بانکی استفاده نمود.
برای ورود به حوزه تحقیق و پژوهش و یا تدریس در دانشگاه ، اپتومتریستها میتوانند به ادامه تحصیل در مقاطع MSc و PhD بپردازند. همچنین برای تسهیل امور ، این امکان وجود دارد که دانشجویان با ورود به برنامه تسهیل شده دکتری حرفه ای – کارشناسی ارشد (Accelerated OD/Master's Program) پس از طی 9 ترم تمام وقت هر دو مدرک Doctor of Optometry و Masters in Vision Science را به دست آورند. همچنین این دانشجویان میتوانند پس از تکمیل واحدهای مربوط به OD برنامه خود را به PhD تغییر دهند.
فارغ التحصیلان دارای OD میتوانند با گذراندن دو ترم مدرک Masters in Vision Science را دریافت دارند. برای دانشجویان دوره تمام وقت MSc نیز این امکان وجود دارد که با ورود به برنامه Accelerated PhD in Vision Science برنامه تحصیلی خود را به PhD تغییر دهند. برای این منظور پیشرفت تحصیلی دانشجویان MSc هر 6 ماه توسط کمیته ای ارزیابی میشود تا امکان انتقال آنها به دوره ی PhD مورد بررسی قرار گیرد.
اپتومتریستهای کانادا از سال 1979 مجاز به استفاده از داروهای تشخیصی بودند. نخستین دوره آموزشی استفاده از داروهای درمانی در سال 1993 توسط دانشگاه Alberta برگزار شد که شامل 60 ساعت مباحث تئوری در دانشگاه آلبرتا و 40 ساعت عملی در Northeastern State University in Tahlequah در ایالت اکلاهامای آمریکا بود و بالاخره در سال 1996 منطقه آلبرتا اولین منطقه در کانادا شد که به اپتومتریستها مجوز استفاده از داروها جهت درمان بیماریهای چشمی را داد.
هم اکنون در کانادا دو نوع مجوز یا license دارویی به اپتومتریستها داده میشود:
Optometric drug license : اپتومتریستهای دارای این مجوز ، میتوانند بیحس کننده های موضعی ، رنگهای موضعی چشمی ، داروهای میدریاتیک موضعی چشمی و داروهای سیکلوپلژیک موضعی چشمی را جهت انجام معاینات اپتومتری بکار ببرند.
Therapeutic drug license : برای دریافت این مجوز اپتومتریستها باید از یکی از دانشگاههای مورد تایید بورد فارغ التحصیل شده باشند و قسمت Ocular Therapeutic (O.T.) آزمون Canadian Standards Assessment را با موفقیت گذرانده باشند و نیز دوره کلینیکی 40 ساعته تجویز دارو را طی کرده باشند.
اپتومتریستهایی که مایل به اشتغال در کانادا هستند باید دارای دکترای حرفه ای اپتومتری (OD) باشند و به تایید بورد تخصصی استان یا منطقه مورد نظر برسند. در کانادا فرصتهای شغلی زیادی برای اپتومتریستها وجود دارد. بعنوان مثال 100 درصد فارغ التحصیلان دانشگاه واترلو حداکثر تا 6 ماه پس از فارغ التحصیلی مشغول بکار میشوند. . اکثر اپتومتریستها وارد کار خصوصی (انفرادی ، شراکتی یا گروهی) میشوند و برخی از آنها نیز در کلینیکهای بزرگ یا بیمارستانها استخدام شده و یا توسط دولت در پروژه های سلامت عمومی مشغول بکار میشوند. تعدادی نیز وارد صنعت میگردند. همچنین برخی از آنها پس از ادامه تحصیلات آکادمیک به تحقیق و تدریس در دانشگاهها مشغول میشوند و یا با گذراندن دوره های رزیدنتی ، به ارائه خدمات تخصصی اپتومتری میپردازند. اپتومتریستها در کانادا اجازه کار درچند محل جداگانه را دارند.
هم اکنون حدود 3000 اپتومتریست در کانادا مشغول به کار میباشند. بطور میانگین به ازای هر کلینیک اپتومتری 2.3 نفر اپتومتریست وجود دارد و هر کینیک سالانه 2800 مریض را معاینه مینماید. در آمد سالانه یک اپتومتریست در کانادا 70 الی 80 هزار دلار میباشد و داشتن برنامه کاری منظم ، نداشتن موارد اورژانسی و درآمد کافی ، اپتومتری را به یکی از حرفه های خوب در کانادا تبدیل کرده است.
در کشور کانادا دو دانشگاه اقدام به تربیت اپتومتریست مینمایند که عبارتند از دانشگاههای واترلو و مونترئال .
این دانشگاه در استان آنتاریو واقع است و زبان تدریس در آن انگلیسی میباشد. برنامه IOBP توسط این دانشگاه ارائه میگردد. دانشکده اپتومتری ابتدا در تورنتو واقع بود و در سال 1967 به واترلو منتقل گردید. سالانه 90 نفر اپتومتریست از این دانشگاه فارغ التحصیل میشوند.
این دانشگاه که در استان کبک قرار دارد اولین دانشگاه ارائه دهنده اپتومتری در کانادا بود. زبان تدریس در این دانشگاه فرانسوی میباشد. هر ساله 40 نفر از این دانشگاه فارغ التحصیل میشوند. جالب است بدانید دوره دکتری اپتومتری در این دانشگاه 5 ساله است که یک سال اول دوره Preparatory Year for Optometry و چهار سال مابقی دوره Doctor of Optometry – OD میباشد.
با سلام بین رشته های زبان و بینایی سنجی کدوم بهتره؟
من ۱۴۰۰کنکور دارم ولی نمی‌دونم چیکار کنم به دندان دارو و پزشکی هیچ علاقه ای ندارم میشه لطفاً راهنمایی کنید ترازم هم ۵۰۰۰ هست